VAJİNİSMUS Nedir?
Vaginismusla ilgili aktarmak istediğim düzeyde akademik bilgiyi aşağıda bulacaksınız.
Okuyacaklarınızın ötesinde yıllar süren klinik pratiğimden yola çıkarak,
tedavisi gayet mümkün ve kısa olan bu durumun,
bir çok çift için, yıllarca içlerinde sakladıkları bır sır, ayıp, evlilikleri için sanki bir tehdıt ya da sınav olarak yaşadıklarına tanıklık etmiş olmanın hüznünü taşıdığımı paylaşmak isterim.
Partnere karşı mahçubiyet, durumun ne olduğunu anlayamama, hiç kimse ile paylaşamama , çocuk istemediklerini çevreye söyleme, aile içinde artan sürtüşmeler, bazen de cinsel ilişkide hersey yolunda imiş gibi tüm aile ve sosyal çevreye sorunsuz bir evliliği yansıtma...
Bunlar çok ağır yükler...aile içinde artan sürtüşmeler,,,
Aslında kolayca tedavi edilebilir bir durumdan kaynaklanıyor...
Vajinismus, 'vajinizm' veya 'genito pelvik ağrı sendromu' olarak da adlandırılan, cinsel birleşmede, vajinal penetrasyonu (girişi) engelleyen bir durumdur.
Bu durum vajinal kasların İSTEMSİZ kasılmaları sonucu herhangi bir vajinal girişİ imkansız veya çok ağrılı kılar.
Sadece penis değil çoğu zaman parmak, tampon veya jinekolojik muayene sırasında kullanılan tıbbi aletler içinde için de benzer engel söz konusudur.
Bunun yanı sıra vajinismus, bir objenin ya da penisin vajinaya girişinin hayal edilmesi (imajinasyon) sırasında da ortaya çıkabilmektedir.
Hangi kasın sebep olduğuna dair kanıtlar güçlü olmasa da 'pubokoksigeus kası' en güçlü ihtimal olarak düşünülmektedir.
Vajinismus olan bir kadın vajinal kaslarının kasılmasını bilinçli olarak kontrol edemez.
Cinsel birleşmede yaşanan ağrı ise kadından kadına değişiklik gösterebilir.
Vajinismusun Sıklığı Nedir?
Cinselliğin tabu olması,
cinsel işlev bozukluklarının tedavi başvurusundan çekinilmesi, bu verilerin sağlıklı bir şekilde toplanmasını engellemektedir.
Yapılan çalışmalara göre çeşitli kültürlerde ve farklı coğrafyalarda bilinen vajinismus sıklığı %3 ile %15 arasında değişkenlik göstermektedir.
Ve bu oldukça yüksek bir rakamdır.
Vajinismusun Sebepleri Nelerdir?
Vajinismus için kesin bir neden ortaya konamasa da toplumlar arası kültürel farklılıklar bazı durumları ön plana çıkarmaktadır.
Toplumsal olarak
cinselliğin ele alınışı,
cinsellikle ilgili yanlış inanışlar,
cinsel tabular,
vajinismusun önemli nedenleri arasında değerlendirilmektedir.
Cinsellikle ilgili sağlıklı bir eğitimin olmadığı, kulaktan dolma bilgilerle cinselliğin öğrenilmeye çalışıldığı, erkek egemen cinsellik anlayışının ön planda olduğu, kadının kendi bedenini tanıma imkanının olmadığı ve ayıplandığı çevrelerde sıklığın artması bu varsayımı desteklemektedir.
Çocuklukta yerleşen
cinsellikle ilgili korkular, dehşet, suçluluk
katı bekaret algısı,
cinsellikle ilgili sorulara verilen olumsuz/ayıplar/ aşağılar tepkiler,
cinsellikte 'erkeğe aktif kadına pasif' rol verilmesi gibi birçok etmenin vajinismus gelişimini desteklediği düşünülmektedir.
Çok nadiren genitouriner enfeksiyonlarda sebebler arasında değerlendirilmiştir.
Genital Organların Yapıları Vajinismusun Sebebi Olabilir mi?
Vajinismus sorunu yaşayan kadınlarda genelde kendi genital anatomileriyle ilgili çok küçük ve dar olduğu gibi yanlış inanışlar vardır.
Vajinismus, genital organların anatomik yapısı ile ilgili bir durum değildir.
İstemsiz, psikolojik kökenli 'KAS SPAZMI' ile ilgili bir durumdur.
Vajina son derece elastik, esnek ve genişleyebilen bir yapıdır.
Vajinal doğum bunun en güzel örneğidir.
Yeni doğan bir bebeğin baş çapı yaklaşık 10 cm'dir ve vajinal kanaldan rahatlıkla çıkabilmektedir.
Bu kadınlarda sorun vajinanın büyüklüğü/ darlığı değil kendi vajinalarının genişliği ile ilgili oluşturdukları ruhsal problemleri ve ön yargılardır.
Vajinal girişte yapısal anomali çok nadir karşılaşılan bir durumdur.
Vajinismusun Çeşitleri Nelerdir?
Vajinismus iki grupta incelenmektedir.
- Primer vajinismus: İlk birleşmeden itibaren ağrılı cinsel birliktelik yaşamak veya cinsel birlikteliğin hiç olamaması durumudur.
- Sekonder vajinismus: Daha önce cinsel birleşme yaşamış kadının çeşitli nedenlerle sonradan cinsel birleşme yaşayamaması durumudur.
Vajinismus Gebeliğe Engel midir? Vajinismusu Olan Kadınlar Doğurabilir mi?
Vajinismus yalnızca cinsel birleşmeye engeldir.
Vajen ağzına bırakılan spermlerle gebelik gerçekleşebilirse de bu çok düşük bir olasılıktır.
Bu şekilde birleşmeden gebe kalan kadınlarda vajinismus tedavisi aciliyet teşkil etmektedir.
Tedavi edilmemiş vajinismusu olan olgular normal doğum yapmakta zorlanacakları gibi, çoğunlukla jinekolojik muayeneden de kaçınma eğilimindedirler ki, bu durum olası gebelik komplikasyonlarında anne ve bebeğin sağlığı açısından risk oluşturabilmektedir.
Yine ağrılı ve acılı olarak birleşme gerçekleştirebilen hafif vajinismusu olan olgular açısından da gebelik ve doğum süreci zorluklar barındırmaktadır.
Vajinismus Tedavisinde En Sık Görülen Yanlış Uygulamalar
- Hymenektomi (kızlık zarının ameliyatla alınması),
- İlişki öncesi vajina çevresine anestezik krem uygulaması,
- İlişki öncesi rahatlamak için kadının alkol alması,
- Sakinleştirici, ağrı kesici, kas gevşetici ilaç kullanma,
- Genel anestezi altında cinsel birleşme,
- Genital bölgeye botox uygulanması.
Vajinismus Nasıl Tedavi Edilir?
Vajinismus için tedavi başvurusu asla ertelenmemelidir. Böyle bir erteleme yaşam kalitesi ve kaybedilen zaman açısından çok önemlidir.
Vajinismusun tedaviden çok fayda gören bir durum olduğu bilinmelidir.
Vajinismus problemi olan bireyler öncelikle genitoüriner sistem muayenesi olmalı ve sebebin psikiyatrik olduğu kesinleştikten sonar cinsel terapiye yönlendirilmelidir.
Kesin yarar görülen tedavi metodunun deneyimli bir psikiyatrıst tarafından yürütülen cinsel terapi olduğu bilinmektedir.
tedavi edilmemiş, vajınismusun sıkıntılı bir süreç olabileceği ve olası evlilik sorunlarına neden olabileceği bilinmektedir.
Bu vakalarda vajinismus ile birlikte sadece ilişki problemleri değil, depresyon, anksiyete bozuklukları gibi ek ruhsal sıkıntılarda görülebilmektedir.
Bazı vakalarda vajinismusun tıbbi bir hastalık olarak değerlendirilememesinden dolayı yıllarca tedavisiz kalındığı görülmektedir.
Eşler arasında saklanılan, paylaşılmayan böyle bir durumun ruhsal diğer sıkıntılara da zemin hazırlayacağı aşikardır.
Cinsel terapi ile beraber hastanın özelliklerine göre farmaklojik tedaviler, psikoterapi ve egzersizler tedaviye yardımcı faktörlerdir.
Farkındalık önemlidir.
Fark ederseniz çözümlersiniz.
Kaynaklar
1. http://www.turkpsikolojiyazilari.com/PDF/TPD/30/04.pdf
2. http://www.webmd.com/women/guide/vaginismus-causes-symptoms-treatments
3. http://www.nhs.uk/Conditions/Vaginismus/Pages/Treatment.aspx
4. Klinik Psikiyatri 2004;Ek 3:3-13, Cinsel İşlevler ve Cinsel İşlev Bozuklukları, Cem incesu
5. TPD, Güncel Psikiyatri, Cinsel İşlev Bozuklukları, 2014